Zdrowe podróżowanie samolotem

Podróż samolotem jest najszybszą formą pokonywania długich odległości. Jednak długie przebywanie w stałej pozycji siedzącej powoduje dyskomfort i złe samopoczucie, a także może prowadzić do poważnych schorzeń. Innym ubocznym skutkiem podróży samolotem na długich dystansach i nagłej zmiany stref czasowych, jest rozregulowanie trybu dnia i snu, tzw. jet-lag.

Oto poradnik jak dbać  o zdrowie dla pasażerów samolotów, przygotowany przez stewarda Michała Studzińskiego.
Michał związany jest z lotnictwem od 15 lat. Pracował w różnych liniach lotniczych: LOT, Virgin Atlantic, Virgin Blue Australia. Obecnie jest stewardem luksusowych business jetów i instruktorem serwisu pokładowego firmy NetJets Europe.

zdj. Michał Studziński

RUCH TO ZDROWIE

Regularnie wykonuj ćwiczenia, aby pobudzić krążenie i rozruszać stawy.
Każde ćwiczenie powtórz 5–10 razy.

1. Rozstaw szeroko nogi, zrób wdech, pochyl się w przód i w dół, możesz udawać, że coś ci spadło 😉 wytrzymaj 5 sekund i wróć do pozycji wyjściowej.

2. Unieś lekko nogi i wykonuj okrężne ruchy stopami.

zdj. Virgin Atlantic

3. 
Złącz stopy i uda razem. Wyciągnij splecione dłonie przed siebie, na wysokość barków. Uważaj na pasażerów z przodu. Pochyl głowę i schowaj ją między ramionami, a brodą staraj się dotknąć mostka.

4. Pochyl się lekko do przodu. Przytrzymaj zgięte nogi w kolanach i podnoś na przemian do góry.

5. 
Usiądź na krawędzi fotela lub wstań. Nogi złącz, a dłonie spleć za plecami, trzymając proste ręce. Ściągnij łopatki, ręce wypchnij do tyłu, a klatkę do przodu. Wytrzymaj 5 sekund.

6. Oprzyj całe stopy mocno na podłodze. Unieś do góry place – jak najwyżej potrafisz bez odrywania pięty. Wytrzymaj 5 sekund.

7. Naciągając szyję, pochyl głowę do przodu. Powoli unoś ją i opuszczaj. Następnie zrób podobne ćwiczenie, przenosząc głowę powoli z lewego ramienia na prawe. To bardzo relaksuje kark.

Zakrzepica żył głębokich, tzw. Syndrom Klasy Ekonomicznej

Długotrwała podróż w pozycji siedzącej w samolocie dwukrotnie zwiększa ryzyko powstania zakrzepicy żył głębokich oraz śmiertelnie groźnego powikłania – zatoru tętnicy płucnej. Amerykańskie badania mówią o 1 przypadku zakrzepicy na 4.5 tys. lotów trwających powyżej 4 godzin.
Pierwszym objawem powstania zakrzepu jest najczęściej nagły, silny, ból łydek. Oczywiście bóle kończyn dolnych mogą być także wywołane po prostu ich „zdrętwieniem”, dlatego wiele osób bagatelizuje ten objaw. Kiedy nogi są długotrwale zgięte w kolanach i opuszczone w dół powoduje to utrudnienia w pompowaniu krwi z powrotem do serca z żył kończyn dolnych.
Dlatego ważne jest, aby podczas kilkugodzinnego lotu co jakiś czas wstawać i przechodzić się między siedzeniami, aby krew zbyt długo nie zalegała w nogach.
Więcej o tym schorzeniu możecie przeczytać tutaj…
http://www.pfm.pl/baza_chorob/klinika-zdrowej-nogi/podroz-samolotem-zagraza-zakrzepica-/798

zdj. PLL LOT

Dreamliner’y

W samolotach nowej generacji – Dreamliner’ach, wszyscy pasażerowie mają już lepiej, dzięki temu, że na pokładzie 787 wilgotność powietrza jest większa o kilka punktów procentowych, a ciśnienie odpowiada temu z wysokości ok. 6000 stóp (ok. 1800 m npm.). To o 2000 stóp mniej niż w większości starszych modeli, a jak wynika z badań Boeinga, to właśnie ten przedział powoduje najmocniejsze pogorszenie samopoczucia. Dzięki dodatkowym filtrom powietrze jest ponadto czystsze. To wszystko powoduje zmniejszenie negatywnych skutków długich lotów – zarówno fizycznych (np. suchość skóry, zmęczenie oczu), jak i psychicznych.

zdj. Pierwsza Klasa w British Airways

W wyższych klasach pasażerowie mają opcję szybkiego posiłku, czyli mogą go zjeść już w Lounge, przed lotem, albo zaraz po starcie, i wykorzystać prawie cały lot tylko na sen. Mogą sobie również zażyczyć, żeby ich nie budzić na śniadanie, co również wydłuża ich sen. Mają do dyspozycji duże łazienki, gdzie mogą się przebrac w pidżamy oferowane przez załogę, kosmetyczki z dobrej jakości kosmetykami nawilżającymi itd.

Jet Lag, czyli zespół nagłej zmiany strefy czasowej

Jet lag – tak nazywa się to dobrze znane zjawisko, które sprawia kłopoty wielu osobom odbywającym podróże na długich trasach podczas pierwszych dni ich pobytu w nowym kraju. Podczas gdy na zewnątrz słońce już w pełni, organizmowi wydaje się, że nadal jest w domu, gdzie panuje głęboka noc lub wczesny poranek. Jest to również koszmar większości załóg lotniczych, szczególnie jeśli dopiero zaczynają latać na dalekich trasach.
Normalnie człowiek funkcjonuje w rytmie 24 godzinnym. Podczas snu częstotliwość bicia serca i oddechu spowalnia się, spada ciśnienie krwi, mięśnie się rozluźniają, a wydolność psychiczna i psychomotoryczna znacznie się zmniejsza. Szybka zmiana strefy czasowej powoduje przesunięcie faz w ludzkim rytmie dnia i nocy. Nie tylko rytm spania i czuwania zostaje zakłócony, ale także regularny przebieg wielu najróżniejszych funkcji organizmu, które podlegają 24 godzinnemu rytmowi.
Najczęstszymi następstwami jet lag są zmęczenie i zmniejszona szybkość reakcji w połączeniu z trudnościami z pamięcią i koncentracją. Wystąpić mogą ponadto: uczucie wyczerpania, bóle głowy i nudności spowodowane zakłóceniem rytmu snu.
Należy pamiętać, że skutki jet lag są większe w przypadku lotu na wschód niż w przypadku lotu na zachód. Przyczyną tej różnicy jest fakt, że „wewnętrzny zegar” człowieka ma tendencję do rytmu, który przekracza 24 godziny. Kiedy więc leci się ze wschodu na zachód (na przykład z Polski do USA), dzień jest dłuższy – a to bardziej wychodzi naprzeciw rytmowi biologicznemu. Przestawienie ludzkiego organizmu na nowy czas następuje wówczas o 20% szybciej niż w przypadku lotu na wschód (na przykład z Polski do Tajlandii), ponieważ wtedy organizm „traci” wiele godzin.

Moje rady:

• Już w samolocie przestaw swój zegarek na czas obowiązujący w kraju docelowym, abyś mógł się przyzwyczaić do nowego rytmu czasu.

Po przylocie:
• Spróbuj dostosować się do rytmu dnia docelowego miejsca, tzn. spożywaj posiłki w godzinach przyjętych w danym kraju i połóż się spać dopiero wieczorem
• Postaraj się dobrze wyspać podczas pierwszej nocy po przylocie
• W miarę możliwości unikaj męczących aktywności podczas dwóch pierwszych dni po wylądowaniu, aby organizm miał czas przyzwyczaić się do nowego rytmu czasu
• Unikaj zażywania środków nasennych i melatoniny, ponieważ powodują one jeszcze większe rozregulowanie organizmu
• Spędzaj jak najwięcej czasu na świeżym powietrzu – światło dzienne sprawia, że organizm szybciej dostosowuje się do nowego otoczenia
• W przypadku krótkotrwałych podróży postaraj się w miarę możliwości zachować rytm dnia i nocy kraju ojczystego – w ten sposób unikniesz „podwójnego” jet lag
• Jeśli to możliwe, zostań po podróży jeden do dwóch dni w domu, aby spokojnie przyzwyczaić się do rytmu dnia w swojej ojczyźnie

W ciągu wielu lat pracy na pokładzie zauważyłem też znaczące różnice, w zależności od kierunku lotu. Jeśli podróżujesz w kierunku zachodnim:

Przed podróżą:
• Spróbuj już na kilka dni przed podróżą przyzwyczaić się częściowo do nowego rytmu dnia kładąc się godzinę lub dwie później do łóżka
• Ile to możliwe, zaplanuj przylot w godzinach południowych, abyś mógł wykorzystać najjaśniejsze światło dnia
• W kraju docelowym zaplanuj ważne terminy lub spotkania w tej porze dnia, w której czujesz się najbardziej rozbudzony – tzn. na rano po locie w kierunku zachodnim

Podczas lotu:
• Spróbuj nie zasypiać podczas lotu
• Ruszaj się i pij dużo bezalkoholowych napojów, aby zwalczyć naturalną potrzebę snu
• Spożywaj posiłki bogate w białko (żółty ser, ryby, mięso, jajka, mleczne produkty) – pomogą one nie zasnąć. Wymaga to jednak złożenia zamówienia przed wylotem.

Po przylocie:
• Nie poddawaj się ogarniającemu uczuciu zmęczenia, połóż się dopiero wówczas spać, kiedy w kraju docelowym zajdzie słońce
• Ile to możliwe, przebywaj na świetle dziennym. Światło hamuje produkcję hormonu melatoniny, który wywołuje uczucie zmęczenia i stymuluje organizm do snu

Natomiast kiedy podróżujesz w kierunku wschodnim:

Przed podróżą:
• Spróbuj już na kilka dni przed podróżą przyzwyczaić się do nowego rytmu dnia, tzn. idź wcześniej do łóżka i wstawaj odpowiednio wcześniej
• Zaplanuj ważne czynności na taką porę dnia, w której czujesz się najbardziej rozbudzony, tzn. na wieczór w przypadku lotu w kierunku na wschód

Podczas lotu:
• Spróbuj spać podczas lotu
• Spożywaj produkty bogate w węglowodany (np. owoce, ziemniaki, makaron, ryż, jogurt, soki owocowe) – w ten sposób stymulujesz naturalną potrzebę snu. Wymaga to jednak złożenia zamówienia przed wylotem.
• Herbata owocowa także wspomaga zasypianie
• Zamiast stosowania tabletek nasennych, spróbuj zastosować trening autogenny lub ćwiczenia odprężające
• Zrezygnuj z alkoholu jako środka „na zmęczenie”, ponieważ działa on trzy razy silniej na pokładzie niż na ziemi, odwadnia organizm, a ponadto opóźnia przestawienie organizmu na nową strefę

***

W zeszłym roku Michał udzielił bardzo ciekawego wywiadu na temat uroków zawodu stewarda, nietypowych podniebnych historii, świadczenia usług na jak najwyższym, dosłownie, poziomie i pasji podróżowania.
Gorąco polecam, zwłaszcza film nakręcony przez Michała przedstawiający jego tydzień pracy… 🙂
O urokach zawodu stewarda, nietypowych podniebnych historiach, świadczeniu usług na jak najwyższym, dosłownie, poziomie i pasji podróżowania. Zapraszam na rozmowę z Michałem Studzińskim – stewardem luksusowych business jetów i instruktorem serwisu pokładowego firmy NetJets Europe.

Komentarze

komentarzy